چگونه یک عروسک، تهران را فتح کرد؟/ فروش ۷۰۰ میلیارد تومانی در ایران!
در یک بعدازظهر تابستانی در مرکز تهران، در حالی که از کنار ویترین مغازه‌های اسباب‌بازی‌فروشی‌ها، یا حتی مغازه‌های لوازم‌التحریر، فروشگاه‌های لباس و غیره عبور می‌کنید، یک تصویر مدام پیش چشمانتان ظاهر می‌شود: لبوبو! موجود کوچکی با چشمان گرد، گوش‌های عجیب و صورتی نامتناسب، اما به طرز عجیبی بامزه دیده می شود.
خود عروسک، یا طرح آن که روی اقلام مختلف چاپ شده، ویترین‌ها، قفسه‌ها و حتی غرفه‌های دست‌فروشان را پر کرده،همه جا هست. همه جا پر از لابوبو است. کودکان با هیجان به آن اشاره می‌کنند، نوجوانان آن را به کوله‌پشتی‌هایشان آویزان می‌کنند، و حتی بزرگسالان بی‌تفاوت از کنارش عبور نمی‌کنند. در ماه‌های اخیر، لابوبو از یک عروسک ناشناخته به یک پدیده اجتماعی در ایران تبدیل شده است.
از پساکرونا تا ضدکمالیسم
داستان لابوبو در واقع سال‌ها پیش آغاز شد. شرکت چینی پاپ مارت این عروسک را حدود نه سال پیش به بازار معرفی کرد، اما برای مدت طولانی نسبتاً ناشناخته ماند.
اگر باربی و انیمیشن‌های غربی بر بدن‌های لاغر و زیبایی بی‌نقص تأکید داشتند، لابوبو (با ظاهر نامرتب، کمی شیطنت‌آمیز اما دوست‌داشتنی) به عنوان نمادی از ضدکمالیسم ظاهر شد. برای نسل زد، این عروسک چیزی را تجسم می‌بخشید که می‌توان آن را در یک کلمه خلاصه کرد: بامزه.
موج جهانی با سوخت سلبریتی‌ها
موفقیت داخلی در چین به سرعت مرزها را درنوردید. در سال ۲۰۲۳، لابوبو به جنوب شرقی آسیا رسید و سپس به کانادا و ایالات متحده راه یافت. اما اوج در آوریل ۲۰۲۴ رخ داد، زمانی که لیزا، ستاره محبوب گروه کی‌پاپ بلک‌پینک، عکس‌هایی با لابوبو در اینستاگرام پست کرد. از آن زمان، همه چیز شتاب گرفت.
همان‌طور که فرزاد گفت، یک سلبریتی پس از دیگری به این روند پیوست: ریحانا عروسک را به کیف لوئی ویتون خود آویزان کرد، کیم کارداشیان مجموعه ده‌تایی خود را به نمایش گذاشت، دوآ لیپا، و حتی دیوید بکهام عکس‌های خود با لابوبو را به اشتراک گذاشتند. این کافی بود تا صف‌های طولانی در مقابل فروشگاه‌های پاپ مارت در شانگهای، لندن و نیویورک تشکیل شود و لابوبو به یک آیکون فرهنگی جهانی تبدیل شود.
اقتصاد شگفت‌انگیز یک عروسک
پشت این محبوبیت، ارقام خیره‌کننده‌ای نهفته است. در تنها شش ماه اول سال ۲۰۲۴، فروش پاپ مارت در قاره آمریکا ۱۰۰۰ درصد رشد کرد. تخمین‌ها نشان می‌دهد درآمد جهانی این محصول به حدود ۴ میلیارد دلار خواهد رسید.
ایران: بازاری سرگرمی ناکافی
در ایران، داستان لابوبو لحنی متفاوت می‌گیرد. تخمین‌ها نشان می‌دهد که بیش از یک میلیون واحد (اصلی یا کپی) از این عروسک تاکنون در کشور فروخته شده و گردش مالی حدود ۷ میلیون دلار ایجاد کرده است.
روند تکراری یا پدیده فرهنگی؟
لابوبو تنها مثال این موج نیست. پیش از این، محصولاتی مانند «کاکتوس سخنگو»، «بات همستر تلگرام»، «نوشیدنی‌های ماتچا» یا «شکلات دبی» در ایران مد شده بودند. همه این‌ها نشان می‌دهد که شرکت‌ها با بازی روی کنجکاوی و نیاز به متفاوت بودن، بازارهای جدیدی را فتح می‌کنند. تفاوت در ایران این است که ضعف در تولید داخلی باعث می‌شود چنین روندهایی سریع‌تر و شدیدتر گسترش یابند.
لابوبو: آینه‌ای در مقابل جامعه
نگاه به پدیده لابوبو فقط نگاه به یک اسباب‌بازی نیست. این عروسک بازتابی از شکاف‌های فرهنگی و اقتصادی است: از یک سو، نسلی جوان که به دنبال تنوع و هویتی جدید است، و از سوی دیگر، بازاری که قادر به پاسخگویی به این تقاضا نیست.
لابوبو، با ظاهر عجیب و ناکاملش، به مردم یادآوری می‌کند که جذابیت لزوماً در کمال نهفته نیست. شاید این پیام ناخودآگاه همان چیزی است که چنین موجودی را در دوران خستگی و فشارهای اجتماعی این‌قدر محبوب کرده است.
نظر شما