فال حافظ ۶ آذر ۱۴۰۴

 متولدین فروردین

غزل شماره: ۲۸۰

چو برشکست صبا زلف عنبرافشانش

به هر شکسته که پیوست تازه شد جانش

کجاست همنفسی تا به شرح عرضه دهم

که دل چه می‌کشد از روزگار هجرانش

زمانه از ورق گل مثال روی تو بست

ولی ز شرم تو در غنچه کرد پنهانش

تو خفته‌ای و نشد عشق را کرانه پدید

تبارک الله از این ره که نیست پایانش

جمال کعبه مگر عذر ره روان خواهد

که جان زنده دلان سوخت در بیابانش

بدین شکسته بیت الحزن که می‌آرد

نشان یوسف دل از چه زنخدانش

بگیرم آن سر زلف و به دست خواجه دهم

که سوخت حافظ بی‌دل ز مکر و دستانش

تعبیر فال حافظ – غزل شماره: ۲۸۰

شما در روزهای اخیر در جست‌وجوی هم‌صحبتی هستید که بتوانید بی‌پرده از غم‌ها و اندوه‌های دل خود بگویید. درون شما پر از احساسات فروخورده و دردهایی است که نمی‌توانید آن‌ها را به آسانی با دیگران در میان بگذارید. اما بدانید که پنهان‌کاری و انزوا، نه تنها دردی را درمان نمی‌کند، بلکه باعث پژمردگی روح و خاموشی شور زندگی در شما می‌شود. اگر بخواهید با خجالت و گوشه‌گیری پیش بروید، آینده‌تان روشن نخواهد بود. بهتر است دل را از بهانه‌ها و ترس‌ها خالی کنید و اجازه دهید نسیم شادی دوباره در وجودتان بوزد. نشانه‌هایی که در اطرافتان دیده می‌شود، خبر از رسیدن به آرزویی بزرگ می‌دهد. قدم‌های خود را با اطمینان بردارید و باور کنید که سرنوشت در حال لبخند زدن به شماست. در دل سختی‌ها، امیدی پنهان نهفته است که اگر به آن اعتماد کنید، روزگار شیرین‌تری در انتظارتان خواهد بود.  

متولدین اردیبهشت

غزل شماره: ۱۲۹

اگر نه باده غم دل ز یاد ما ببرد

نهیب حادثه بنیاد ما ز جا ببرد

اگر نه عقل به مستی فروکشد لنگر

چگونه کشتی از این ورطه بلا ببرد

فغان که با همه کس غایبانه باخت فلک

که کس نبود که دستی از این دغا ببرد

گذار بر ظلمات است خضر راهی کو

مباد کآتش محرومی آب ما ببرد

دل ضعیفم از آن می‌کشد به طرف چمن

که جان ز مرگ به بیماری صبا ببرد

طبیب عشق منم باده ده که این معجون

فراغت آرد و اندیشه خطا ببرد

بسوخت حافظ و کس حال او به یار نگفت

مگر نسیم پیامی خدای را ببرد

تعبیر فال حافظ – غزل شماره: ۱۲۹

شما درگیر ماجرایی هستید که عقل و منطق از حل آن عاجز مانده است. گویی در تاریکی‌ای فرو رفته‌اید که هیچ روزنه‌ای از نور در آن دیده نمی‌شود. اتفاقات ناگهانی و پیش‌بینی‌نشده باعث شده‌اند تعادل روحی‌تان بر هم بخورد و احساس کنید همه چیز از کنترل شما خارج شده است. اما به خاطر داشته باشید که حتی در تیره‌ترین شب‌ها نیز نسیمی از رحمت الهی در حال وزیدن است. اندوه و ناامیدی را کنار بگذارید، زیرا امید، نوری است که می‌تواند هر سیاهی را از میان بردارد. اگر به خالق خود توکل کنید، خواهید دید که به شکلی معجزه‌آسا راهی پیش رویتان گشوده می‌شود. به جای ترس از نابودی یا فکر کردن به پایان، انرژی خود را صرف بازسازی روح و ایمان کنید. بزودی حادثه‌ای خوش در زندگی شما رخ خواهد داد که غم‌هایتان را به شادی بدل می‌سازد. 

 متولدین خرداد

غزل شماره: ۶۴

اگر چه عرض هنر پیش یار بی‌ادبیست

زبان خموش ولیکن دهان پر از عربیست

پری نهفته رخ و دیو در کرشمه حسن

بسوخت دیده ز حیرت که این چه بوالعجبیست

در این چمن گل بی خار کس نچید آری

چراغ مصطفوی با شرار بولهبیست

سبب مپرس که چرخ از چه سفله پرور شد

که کام بخشی او را بهانه بی سببیست

به نیم جو نخرم طاق خانقاه و رباط

مرا که مصطبه ایوان و پای خم طنبیست

جمال دختر رز نور چشم ماست مگر

که در نقاب زجاجی و پرده عنبیست

هزار عقل و ادب داشتم من ای خواجه

کنون که مست خرابم صلاح بی‌ادبیست

بیار می که چو حافظ هزارم استظهار

به گریه سحری و نیاز نیم شبیست

تعبیر فال حافظ – غزل شماره: ۶۴

در مسیر رقابتی سخت قرار گرفته‌اید و برای رسیدن به هدفتان از تمام توان خود استفاده می‌کنید. با این حال، شاید گاهی در پس ظاهر آرام، نیت‌هایی پنهان داشته باشید یا بخواهید نتیجه را با حیله و پنهان‌کاری به دست آورید. مراقب باشید که در این راه، پاکی و انسانیت خود را از دست ندهید. هیچ گلی بی‌خار نیست، و هیچ موفقیتی بدون رنج و دشواری به دست نمی‌آید. اگر به دیگران بی‌احترامی کنید یا کارشان را بی‌ارزش بشمارید، در حقیقت از ارزش خودتان می‌کاهید. ادب و فروتنی بهترین سرمایه‌های شما هستند. در ارتباطات خود صداقت داشته باشید تا عشق و احترام بیشتری دریافت کنید. به یاد داشته باشید که غرور و خودبینی راه را به سوی پیشرفت می‌بندد، اما فروتنی، دری به سوی کامیابی می‌گشاید.  

 متولدین تیر

غزل شماره: ۳۷۸

ما نگوییم بد و میل به ناحق نکنیم

جامه کس سیه و دلق خود ازرق نکنیم

عیب درویش و توانگر به کم و بیش بد است

کار بد مصلحت آن است که مطلق نکنیم

رقم مغلطه بر دفتر دانش نزنیم

سر حق بر ورق شعبده ملحق نکنیم

شاه اگر جرعه رندان نه به حرمت نوشد

التفاتش به می صاف مروق نکنیم

خوش برانیم جهان در نظر راهروان

فکر اسب سیه و زین مغرق نکنیم

آسمان کشتی ارباب هنر می‌شکند

تکیه آن به که بر این بحر معلق نکنیم

گر بدی گفت حسودی و رفیقی رنجید

گو تو خوش باش که ما گوش به احمق نکنیم

حافظ ار خصم خطا گفت نگیریم بر او

ور به حق گفت جدل با سخن حق نکنیم

تعبیر فال حافظ – غزل شماره: ۳۷۸

این روزها شاید اطراف شما پر از حرف و قضاوت باشد، اما بدانید که غیبت و بدگویی، جز خستگی روح، هیچ ثمری ندارد. هر انسانی ممکن است اشتباهی داشته باشد، پس بهتر است به جای قضاوت، با مهربانی و گذشت رفتار کنید. بزرگواری در آن است که خطای دیگران را ببخشید و حرمت خود و دیگران را حفظ نمایید. از تجملات و ظواهر فریبنده دوری کنید، زیرا وابستگی به مال دنیا آرامش واقعی را از شما می‌گیرد. ممکن است دوستان حسود یا اطرافیان بدخواهی در زندگیتان حضور داشته باشند؛ به سخنانشان گوش ندهید، زیرا نادانان همیشه در پی آزار خردمندان‌اند. راه درست این است که به حقیقت تکیه کنید و با آرامش در مسیر خود ادامه دهید. اگر کسی بر شما بد گفت، شما با صبر و متانت پاسخ دهید، چرا که سکوت شما بهترین پاسخ به نادانی است.

متولدین مرداد

غزل شماره: ۳۶۵

عمریست تا به راه غمت رو نهاده‌ایم

روی و ریای خلق به یک سو نهاده‌ایم

طاق و رواق مدرسه و قال و قیل علم

در راه جام و ساقی مه رو نهاده‌ایم

هم جان بدان دو نرگس جادو سپرده‌ایم

هم دل بدان دو سنبل هندو نهاده‌ایم

عمری گذشت تا به امید اشارتی

چشمی بدان دو گوشه ابرو نهاده‌ایم

ما ملک عافیت نه به لشکر گرفته‌ایم

ما تخت سلطنت نه به بازو نهاده‌ایم

تا سحر چشم یار چه بازی کند که باز

بنیاد بر کرشمه جادو نهاده‌ایم

بی زلف سرکشش سر سودایی از ملال

همچون بنفشه بر سر زانو نهاده‌ایم

در گوشه امید چو نظارگان ماه

چشم طلب بر آن خم ابرو نهاده‌ایم

گفتی که حافظا دل سرگشته‌ات کجاست

در حلقه‌های آن خم گیسو نهاده‌ایم

تعبیر فال حافظ – غزل شماره: ۳۶۵

شما انسانی صادق و بی‌ریا هستید و زندگی‌تان را بر پایه محبت و راستی بنا کرده‌اید. از دورویی و تظاهر بیزارید و ترجیح می‌دهید در مسیر عشق و وفا گام بردارید. این روزها منتظر خبری یا نشانه‌ای هستید که مسیر آینده‌تان را روشن کند. صبر داشته باشید، زیرا زمان در حال کار کردن به نفع شماست. به زودی آرامش و آسایش جای اضطراب و انتظار را می‌گیرد. مقامتان بالا می‌رود و احترام بیشتری در میان اطرافیان پیدا می‌کنید. نیتتان پاک است و همین پاکی سبب می‌شود خداوند دعای شما را بشنود. در برابر سختی‌ها خم نشوید، چون هر لحظه‌اش مقدمه‌ای است برای رسیدن به کامیابی. ایمان خود را حفظ کنید و تنها از خداوند طلب کنید، چرا که بشارت وصال و برآورده شدن آرزوها به زودی از راه می‌رسد.

متولدین شهریور

غزل شماره: ۳۵۱

حاشا که من به موسم گل ترک می کنم

من لاف عقل می‌زنم این کار کی کنم

مطرب کجاست تا همه محصول زهد و علم

در کار چنگ و بربط و آواز نی کنم

از قیل و قال مدرسه حالی دلم گرفت

یک چند نیز خدمت معشوق و می کنم

کی بود در زمانه وفا جام می بیار

تا من حکایت جم و کاووس کی کنم

از نامه سیاه نترسم که روز حشر

با فیض لطف او صد از این نامه طی کنم

کو پیک صبح تا گله‌های شب فراق

با آن خجسته طالع فرخنده پی کنم

این جان عاریت که به حافظ سپرد دوست

روزی رخش ببینم و تسلیم وی کنم

تعبیر فال حافظ – غزل شماره: ۳۵۱

شما در آستانه فصل تازه‌ای از زندگی قرار دارید؛ دوره‌ای که عقل و درک شما نسبت به گذشته عمیق‌تر شده است. حال زمان آن رسیده که میان ایمان، عمل و احساس تعادلی زیبا برقرار کنید. از ریا و تزویر بیزارید و از اطرافیانی که با چهره‌ای فریبنده در کنارتان هستند خسته شده‌اید. اما خبر خوش این است که لطف خداوند شامل حال شما شده و فرصتی ارزشمند در پیش دارید. ممکن است نامه‌ای یا خبری دریافت کنید که زندگی‌تان را دگرگون کند و شور تازه‌ای در دل شما بیفکند. تلاش کنید این تحول را با نیت پاک و توکل همراه کنید تا برکت آن ماندگار شود. در کنار تلاش برای موفقیت‌های دنیوی، به یاد داشته باشید که روح خود را نیز غنی کنید و برای آخرت توشه‌ای نیک فراهم آورید.  

 متولدین مهر

غزل شماره: ۲۴۵

الا ای طوطی گویای اسرار

مبادا خالیت شکر ز منقار

سرت سبز و دلت خوش باد جاوید

که خوش نقشی نمودی از خط یار

سخن سربسته گفتی با حریفان

خدا را زین معما پرده بردار

به روی ما زن از ساغر گلابی

که خواب آلوده‌ایم ای بخت بیدار

چه ره بود این که زد در پرده مطرب

که می‌رقصند با هم مست و هشیار

از آن افیون که ساقی در می‌افکند

حریفان را نه سر ماند نه دستار

سکندر را نمی‌بخشند آبی

به زور و زر میسر نیست این کار

بیا و حال اهل درد بشنو

به لفظ اندک و معنی بسیار

بت چینی عدوی دین و دل‌هاست

خداوندا دل و دینم نگه دار

به مستوران مگو اسرار مستی

حدیث جان مگو با نقش دیوار

به یمن دولت منصور شاهی

علم شد حافظ اندر نظم اشعار

خداوندی به جای بندگان کرد

خداوندا ز آفاتش نگه دار

تعبیر فال حافظ – غزل شماره: ۲۴۵

فرصتی کم‌نظیر پیش‌آمده، اما به نظر می‌رسد که هنوز آن را جدی نگرفته‌اید یا شاید ارزش واقعی‌اش را درک نکرده‌اید. بخت درِ خانه‌تان را کوبیده و شما مردد مانده‌اید که پاسخ دهید یا نه. بدانید که شانس همیشه تکرار نمی‌شود و اگر اکنون از آن روی بگردانید، ممکن است سال‌ها بعد حسرتش را بخورید. گمان می‌کنید با تلاش صرف یا تکیه بر قدرت و ثروت می‌توان همه چیز را به دست آورد، اما حقیقت این است که برخی نعمت‌ها تنها با لطف الهی و نیت پاک حاصل می‌شوند. بهتر است دل و ایمان خود را به خدا بسپارید و با آرامش و توکل مسیر خود را ادامه دهید. در این روزها ذهن‌تان درگیر رازهایی است که پاسخی برایشان نمی‌یابید، اما نگران نباشید، زمان همه‌چیز را روشن می‌کند. با نیکی و صداقت، درهای بسته به رویتان باز خواهد شد و به زودی برکت، آرامش و کامیابی زندگی‌تان را در بر خواهد گرفت.  

متولدین آبان

غزل شماره: ۴۸۱

بشنو این نکته که خود را ز غم آزاده کنی

خون خوری گر طلب روزی ننهاده کنی

آخرالامر گل کوزه گران خواهی شد

حالیا فکر سبو کن که پر از باده کنی

گر از آن آدمیانی که بهشتت هوس است

عیش با آدمی ای چند پری زاده کنی

تکیه بر جای بزرگان نتوان زد به گزاف

مگر اسباب بزرگی همه آماده کنی

اجرها باشدت ای خسرو شیرین دهنان

گر نگاهی سوی فرهاد دل افتاده کنی

خاطرت کی رقم فیض پذیرد هیهات

مگر از نقش پراگنده ورق ساده کنی

کار خود گر به کرم بازگذاری حافظ

ای بسا عیش که با بخت خداداده کنی

ای صبا بندگی خواجه جلال الدین کن

که جهان پرسمن و سوسن آزاده کنی

تعبیر فال حافظ – غزل شماره: ۴۸۱

برای رسیدن به آرامش و رهایی از غم، لازم است نگرشتان را نسبت به زندگی عوض کنید. اگر همواره به گذشته یا نداشته‌ها فکر کنید، هیچ‌گاه طعم آسودگی را نخواهید چشید. زندگی گذراست و سرانجام همه‌ی ما روزی باید از این دنیا کوچ کنیم، پس بهتر است به جای اندوه، به اندوختن نیکی و ثواب بیندیشید. اگر در مسیر خود تلاش کنید و با نیت درست پیش بروید، مطمئن باشید زحماتتان بی‌پاداش نمی‌ماند. تکیه بر جایگاه بزرگان بدون لیاقت و آمادگی درونی ممکن نیست؛ پس با صبر و پشتکار، پایه‌های موفقیت را محکم بنا کنید. خداوند تلاش هیچ انسانی را بی‌ثمر نمی‌گذارد، بنابراین هر نیتی که در دل دارید با کوشش و توکل به ثمر خواهد نشست. اگر از عمق دل، خیرخواه و درستکار باشید، در نهایت سعادتی بزرگ در انتظارتان است و از غم و پریشانی فاصله می‌گیرید.  

 متولدین آذر

غزل شماره: ۲۳۴

چو آفتاب می از مشرق پیاله برآید

ز باغ عارض ساقی هزار لاله برآید

نسیم در سر گل بشکند کلاله سنبل

چو از میان چمن بوی آن کلاله برآید

حکایت شب هجران نه آن حکایت حالیست

که شمه‌ای ز بیانش به صد رساله برآید

ز گرد خوان نگون فلک طمع نتوان داشت

که بی ملالت صد غصه یک نواله برآید

به سعی خود نتوان برد پی به گوهر مقصود

خیال باشد کاین کار بی حواله برآید

گرت چو نوح نبی صبر هست در غم طوفان

بلا بگردد و کام هزارساله برآید

نسیم زلف تو چون بگذرد به تربت حافظ

ز خاک کالبدش صد هزار لاله برآید

تعبیر فال حافظ – غزل شماره: ۲۳۴

شما آرزوهای بزرگی در سر دارید و دلتان می‌خواهد همه چیز به سرعت و آسانی پیش برود، اما فراموش نکنید که هیچ موفقیتی بدون تلاش و صبر به دست نمی‌آید. زندگی همچون باغی است که تنها با رسیدگی و پشتکار شکوفا می‌شود. اگر انتظار دارید بدون کوشش به مقصد برسید، در واقع خود را فریب می‌دهید. سختی‌ها و چالش‌هایی که امروز تجربه می‌کنید، زمینه‌ساز رشد فردای شما هستند. همچون حضرت نوح که در برابر طوفان صبور ماند، شما نیز باید استوار باشید تا پس از گذشت دوران بلا، ثمره‌ای ارزشمند نصیبتان شود. به جای گله از روزگار، به فکر ساختن آینده‌ای بهتر باشید. ایمان و امید را در دل خود زنده نگه دارید، زیرا هر که با صداقت و پشتکار قدم بردارد، سرانجام به خواسته‌هایش خواهد رسید و دروازه‌ی نعمت به رویش گشوده می‌شود.

 متولدین دی

غزل شماره: ۲۸۲

ببرد از من قرار و طاقت و هوش

بت سنگین دل سیمین بناگوش

نگاری چابکی شنگی کلهدار

ظریفی مه وشی ترکی قباپوش

ز تاب آتش سودای عشقش

به سان دیگ دایم می‌زنم جوش

چو پیراهن شوم آسوده خاطر

گرش همچون قبا گیرم در آغوش

اگر پوسیده گردد استخوانم

نگردد مهرت از جانم فراموش

دل و دینم دل و دینم ببرده‌ست

بر و دوشش بر و دوشش بر و دوش

دوای تو دوای توست حافظ

لب نوشش لب نوشش لب نوش

تعبیر فال حافظ – غزل شماره: ۲۸۲

عشق در وجود شما شعله‌ور شده و ذهن و دلتان را یکسره درگیر کرده است. آن‌قدر غرق این احساس ناب شده‌اید که گویی دیگر چیزی جز محبوب در دلتان نمی‌گنجد. اما نگران نباشید، زیرا این عشق نشانه‌ی زنده بودن روح شماست، هرچند گاهی شما را بی‌قرار و ناآرام می‌کند. شاید نمی‌دانید آیا این دلدادگی پاسخی خواهد یافت یا نه، ولی مطمئن باشید که نیت پاک و عشق صادقانه هرگز بی‌پاداش نمی‌ماند. خداوند که آفریننده‌ی دل‌هاست، داروی درد عاشقان را بهتر از هر کس می‌داند. اندکی صبر کنید تا زمان، راه درست را پیش پایتان بگذارد. دل‌باختگی شما آزمونی است که روح‌تان را صیقل می‌دهد. اگر با آرامش و صداقت در مسیر عشق باقی بمانید، نه‌تنها دل آرام می‌شود بلکه شکوفایی تازه‌ای در زندگی‌تان آغاز خواهد شد. 

متولدین بهمن

غزل شماره: ۱۰۲

دوش آگهی ز یار سفرکرده داد باد

من نیز دل به باد دهم هر چه باد باد

کارم بدان رسید که همراز خود کنم

هر شام برق لامع و هر بامداد باد

در چین طره تو دل بی حفاظ من

هرگز نگفت مسکن مالوف یاد باد

امروز قدر پند عزیزان شناختم

یا رب روان ناصح ما از تو شاد باد

خون شد دلم به یاد تو هر گه که در چمن

بند قبای غنچه گل می‌گشاد باد

از دست رفته بود وجود ضعیف من

صبحم به بوی وصل تو جان بازداد باد

حافظ نهاد نیک تو کامت برآورد

جان‌ها فدای مردم نیکونهاد باد

تعبیر فال حافظ – غزل شماره: ۱۰۲

یاد گذشته و خاطرات دور در این روزها ذهن شما را پر کرده است. گاه با مرور آن لحظات، لبخند بر لبانتان می‌نشیند و گاه چشمانتان از اشک پر می‌شود. روزگاری را به یاد می‌آورید که بی‌غل‌وغش و سبک‌بال زندگی می‌کردید و اکنون در حسرت همان سادگی هستید. دلتان پر از حرف‌های ناگفته است و به دنبال هم‌دلی می‌گردید که بتواند حرف دلتان را بشنود. اگر احساس ضعف می‌کنید، به خاطر خستگی دل است نه ناتوانی واقعی، زیرا در درون خود نیرویی بزرگ دارید که هنوز آن را به کار نگرفته‌اید. اکنون بهتر از همیشه ارزش پند و نصیحت بزرگان را درک می‌کنید و می‌دانید که تجربه چقدر گران‌قدر است. مسیر زندگی‌تان به سوی نیک‌نامی و آرامش پیش می‌رود. به زودی به جای غم، لبخند در چهره‌تان می‌نشیند و به خواسته‌های قلبی‌تان خواهید رسید. 

متولدین اسفند

غزل شماره: ۱۴۳

سال‌ها دل طلب جام جم از ما می‌کرد

وان چه خود داشت ز بیگانه تمنا می‌کرد

گوهری کز صدف کون و مکان بیرون است

طلب از گمشدگان لب دریا می‌کرد

مشکل خویش بر پیر مغان بردم دوش

کو به تایید نظر حل معما می‌کرد

دیدمش خرم و خندان قدح باده به دست

و اندر آن آینه صد گونه تماشا می‌کرد

گفتم این جام جهان بین به تو کی داد حکیم

گفت آن روز که این گنبد مینا می‌کرد

بی دلی در همه احوال خدا با او بود

او نمی‌دیدش و از دور خدا را می‌کرد

این همه شعبده خویش که می‌کرد این جا

سامری پیش عصا و ید بیضا می‌کرد

گفت آن یار کز او گشت سر دار بلند

جرمش این بود که اسرار هویدا می‌کرد

فیض روح القدس ار باز مدد فرماید

دیگران هم بکنند آن چه مسیحا می‌کرد

گفتمش سلسله زلف بتان از پی چیست

گفت حافظ گله‌ای از دل شیدا می‌کرد

تعبیر فال حافظ – غزل شماره: ۱۴۳

شما مدت‌ها در جست‌وجوی چیزی بوده‌اید که در واقع از ابتدا در وجود خودتان نهفته بوده است. تمام آنچه به دنبالش هستید، در درون شماست، اما چون به خودتان باور نداشتید، آن را از دیگران طلب می‌کردید. اکنون زمان آن رسیده که به قدرت و ایمان درونی خود تکیه کنید. اگر گره‌ای در کارتان افتاده یا دچار سردرگمی هستید، تنها با توکل به خدا می‌توانید آن را بگشایید. از راز دل با هر کسی سخن نگویید، زیرا برخی اطرافیان قابل اعتماد نیستند و ممکن است از اعتماد شما سوءاستفاده کنند. در سختی‌ها نیز یاد خدا را فراموش نکنید، زیرا او همیشه همراهتان بوده، حتی زمانی که حضورش را احساس نمی‌کردید. در آینده‌ای نزدیک، آرامشی عمیق و درک تازه‌ای از معنای زندگی نصیبتان خواهد شد. نیت پاک شما پاداشی الهی به همراه دارد که شادی را دوباره به قلبتان بازمی‌گرداند.  

تفال به حافظ از چه زمانی مرسوم شد؟

معروف‌ترین روایتی که در تاریخ ادبیات ایران درباره گرفتن فال از دیوان حافظ و زمان شکل گیری این سنت وجود دارد، به چند ساعت بعد از مرگ حافظ برمی‌گردد. بعد از مرگ حافظ، عده‌ای او را نامسلمان خواندند و سعی کردند مانع دفن او در قبرستان مسلمانان شوند. اختلاف نظر در این باره بالا می‌گیرد و تصمیم می‌گیرند از خود حافظ کمک بگیرند. دیوان حافظ را باز می‌کنند و چنین غزل (غزل ۷۹) وصف الحالی به میان می‌آید:

گویا از این زمان، مردم تصمیم گرفتند که حالا که اشعار حافظ چنین وصف الحال و پاسخگوست، در تعیین سرنوشت و راه و چاه زندگی بیشتر از او کمک بگیرند. عده‌ای از کارشناسان تاریخ ادبیات ایران این روایت را رد می‌کنند و می‌گویند در زمان مرگ حافظ، اشعار او جمع و به شکل دیوان در نیامده بود که بتوان به آن تفال زد؛ اما به هر حال، جایی حاضر جوابی و وصف الحال بودن حافظ باعث شکل گرفتن این سنت شده است. اشعار هم به قدری نغز هستند که در تمام این قرن‌ها، نه تنها حافظ شیرازی حذف نشده، بلکه پررنگ ‌تر هم شده است. دیوان حافظ بیش از هر کتاب شعر دیگری با فرهنگ ایرانی و زندگی ایرانیان پیونده خورده و در هر خانه‌ بدون کتابی هم یک جلد دیوان حافظ پیدا می‌شود.